W praktyce może oznaczać to, że banki wyliczając zdolność kredytową będą musiały założyć spadek dochodów po przejściu na emeryturę, tym samym wartość udzielanego kredytu będzie niższa.
Rekomendacja SIII wprowadzi wiele zmian do obecnego systemu udzielania kredytów hipotecznych. Przede wszystkim banki będą miały obowiązek wyliczać zdolność kredytową na maksymalnie 25 lat. Ponadto jeśli okres spłaty kredytu będzie pokrywał się w jakiejś części z emeryturą kredytobiorcy, to w wyliczeniach zdolności kredytowej bank będzie musiał uwzględnić spadek miesięcznych dochodów. Według szacunków Domu Kredytowego Notus, te i inne zapisy Rekomendacji SIII przyczynią się do spadku maksymalnej zdolności kredytowej potencjalnych kredytobiorców nawet o 6–9%.
Zobacz także: Banki same wyliczają zdolność kredytową
Kredyt hipoteczny a emerytura
Aktualnie wśród banków standardem jest udzielanie kredytów z okresem spłaty kończącym się wraz z ukończeniem 70. roku życia, jednak w kilku instytucjach, np. Getin Noble Banku czy Alior Banku okres spłaty może kończyć się dopiero przed upływem 80. roku życia.
Od nowego roku zgodnie z Rekomendacją SIII obliczając zdolność kredytową dla takich klientów, „bank powinien uwzględnić w ocenie zdolności kredytowej prawdopodobną zmianę poziomu dochodów kredytobiorcy po nabyciu uprawnień emerytalnych.” Współczynnik zastąpienia (stosunek emerytury do ostatniej pensji) w zależności od stażu pracy, wieku przejścia na emeryturę czy płci, według szacunków, będzie wynosił od 20 do 60 procent. Przykładowo 50-latek, który rozpoczął pracę w wieku 24 lat, zarabiający obecnie 4000 brutto (ok. 2850 netto), po przejściu na emeryturę może liczyć na świadczenie w wysokości 1845 netto. Bieżące dochody (2850 netto) pozwalają aktualnie zaciągnąć mu kredyt na 20 lat w średniej wysokości 180 tysięcy złotych. Miesięczna rata takiego kredytu, w zależności od banku, będzie oscylowała wokół kwoty 1320 złotych. Tak radykalne obniżenie dochodów może oznaczać, że wielu kredytobiorców nie będzie stać na płacenie miesięcznych rat w chwili przejścia na emeryturę. Jak wynika z zapisów rekomendacji, właśnie takiej sytuacji chce przeciwdziałać KNF.
Zobacz także: Popularność struktur walutowych
Jak zachowają się banki?
Interesująca jest kwestia, w jaki sposób banki zareagują na konieczność uwzględniania spadku dochodu po przejściu na emeryturę. Aktualnie wiek emerytalny to 60 lat dla kobiet i 65 lat dla mężczyzn. Analizując procedury wszystkich banków, łatwo zauważyć, że wszystkie instytucje są skłonne udzielić kredytu, którego okres spłaty będzie przekraczał ten wiek.
Zobacz także: Rynek kredytów hipotecznych: październik 2011 r.
Jednym z rozwiązań może być skrócenie okresu kredytowania, tak aby całkowita spłata kredytu nastąpiła przed ukończeniem 65. roku życia. Innym rozwiązaniem może być przyznanie kredytu z dłuższym okresem spłaty, ale w ratach malejących, co będzie oznaczało, że w okresie otrzymywania emerytury raty będą na tyle niskie, że mimo spadku dochodów klient nie będzie miał problemu ze spłatą. Jednak te dwa rozwiązania oznaczają obniżenie bieżącej zdolności kredytowej. Krótszy okres spłaty jest jednoznaczny z niższą kwotą kredytu, również system rat malejących będzie oznaczał, że zdolność kredytowa będzie niższa niż w przypadku rat równych. Innym rozwiązaniem może być połączenie kredytu hipotecznego z programem oszczędnościowym. Klient będzie zobowiązany do regularnego oszczędzania przez cały okres kredytowania, tak aby po zakończeniu pracy zawodowej jego dochody z tytułu emerytury mogły być uzupełnione środkami z planu oszczędnościowego.
Na pewno niebawem dowiemy się, jakie rozwiązanie zostaną zaproponowane klientom. Jednak osoby, które zbliżają się do wieku emerytalnego i chcą zaciągnąć kredyt hipoteczny, powinny z pewnością uwzględniać nadchodzące zmiany. Od stycznia uzyskanie kredytu, którego termin spłaty przekracza wiek emerytalny, prawdopodobnie będzie wiązało się dodatkowymi kosztami lub innymi obostrzeniami w uzyskaniu takiego kredytu.
Zobacz także: Pożycz deweloperowi pieniądze i zarabiaj