Organa administracji architektoniczno-budowlanej i nadzoru budowlanego, przy wykonywaniu obowiązków określonych przepisami prawa budowlanego, mogą dokonywać czynności kontrolnych. Protokolarne ustalenia dokonane w toku tych czynności stanowią podstawę do wydania decyzji oraz podejmowania innych środków przewidzianych w przepisach prawa budowlanego.
Organa nadzoru budowlanego lub osoby działające z ich upoważnienia mają prawo wstępu:
- do obiektu budowlanego
- na teren budowy lub zakładu pracy
Zobacz także: Jakie akty prawne możemy wyróżnić w prawie budowlanym?
Organa administracji architektoniczno-budowlanej i nadzoru budowlanego, przy wykonywaniu zadań określonych przepisami prawa budowlanego, mogą żądać od uczestników procesu budowlanego, właściciela lub zarządcy obiektu budowlanego, informacji lub udostępnienia dokumentów:
- związanych z prowadzeniem robót, przekazywaniem obiektu budowlanego do użytkowania, utrzymaniem i użytkowaniem obiektu budowlanego
- świadczących o dopuszczeniu wyrobu budowlanego do obrotu albo jednostkowego zastosowania w obiekcie budowlanym
Organa administracji architektoniczno-budowlanej i nadzoru budowlanego, w razie powstania uzasadnionych wątpliwości co do jakości wyrobów budowlanych lub robót budowlanych, a także stanu technicznego obiektu budowlanego, mogą nałożyć, w drodze postanowienia, obowiązek dostarczenia w określonym terminie odpowiednich ocen technicznych lub ekspertyz. Koszty ocen i ekspertyz ponosi osoba zobowiązana do ich dostarczenia.
Zobacz także: Jakie są prawa i obowiązki projektanta w procesie budowlanym?
Należy pamiętać, że przysługuje zażalenie na to postanowienie. W razie niedostarczenia w wyznaczonym terminie żądanych ocen lub ekspertyz, albo w razie dostarczenia ocen lub ekspertyz, które niedostatecznie wyjaśniają sprawę będącą ich przedmiotem, organ administracji architektoniczno-budowlanej lub nadzoru budowlanego może zlecić wykonanie tych ocen lub ekspertyz, albo wykonanie dodatkowych ocen lub ekspertyz na koszt osoby zobowiązanej do ich dostarczenia.
Trzeba również pamiętać, że organa nadzoru budowlanego powinny prowadzić czynności kontrolne w obecności osób odpowiedzialnych za obiekt budowlany, budowę lub zakład pracy, czyli w obecności inwestora, kierownika budowy lub robót, kierownika zakładu pracy lub wyznaczonego pracownika, bądź osób przez nich upoważnionych, albo w obecności właściciela lub zarządcy obiektu, a w lokalu mieszkalnym - w obecności pełnoletniego domownika i przedstawiciela administracji lub zarządcy budynku.
W przypadku kontroli podmiotu, który nie jest przedsiębiorcą, w razie nieobecności osób wyżej wyznaczonych, w uzasadnionych przypadkach czynności kontrolne mogą być dokonywane w obecności przywołanego pełnoletniego świadka.
Zobacz także: Kiedy władze budowlane mogą wnieść sprzeciw do zgłoszenia budowy lub robót budowlanych?
Czynności kontrolne dotyczące obiektów budowlanych, które są w zarządzie państw obcych albo są użytkowane przez przedstawicieli dyplomatycznych i konsularnych tych państw lub przez inne osoby zrównane z nimi na podstawie ustaw, umów lub powszechnie ustalonych zwyczajów międzynarodowych, mogą być wykonywane za zgodą tych przedstawicieli.