Podwyżki cen energii elektrycznej i gazu oraz zamieszanie wokół certyfikacji pomp ciepła – te problemy dotykają każdego obywatela. O tym, czego możemy się spodziewać, jak sobie z tym radzić i czy ratunkiem są OZE rozmawiamy z wiceprezes Izby Gospodarczej Urządzeń OZE, panią Aleksandrą Jurkowską.
- Podwyżki cen energii elektrycznej i gazu od lipca 2024 r.
- Bon energetyczny 2024
- Jakie źródło ciepła warto mieć w domu?
- Sposoby na niższe rachunki
- Zmiany w Programie Czyste Powietrze
Podwyżki cen energii elektrycznej i gazu od lipca 2024 r.
Jak duże podwyżki cen energii elektrycznej i gazu czekają nas od lipca 2024 r.?
Aleksandra Jurkowska: O podwyżkach cen dużo się mówi , pierwsze rokowania podwyżek gazu sięgały nawet 50%, jednak teraz w informacjach z ministerstwa słyszy się o 29% podwyżce na energie elektryczna i ok. 15% podwyżce cen gazu.
Słyszy się również o obniżaniu taryf, częściowym, dalszym mrożeniu cen do końca roku. Realne podwyżki poznamy dopiero po otrzymaniu nowych rachunków - w tej chwili w mojej ocenie nie ma co debatować w tym temacie, gdyż ostatnie lata pokazały, że nic nie jest pewne w naszym kraju.
Bon energetyczny 2024
Na czym polega bon energetyczny?
Aleksandra Jurkowska: Bon energetyczny wg rządu ma być podwyższonym wsparciem dla gospodarstw domowych, których źródła ogrzewania są zasilane energią elektryczną (pompy ciepła lub piece akumulacyjne).
Czy Pani zdaniem skala obniżek będzie rzeczywiście odczuwalna dla posiadaczy pomp ciepła i pieców akumulacyjnych?
Aleksandra Jurkowska: Trudno jest odpowiedzieć jednoznacznie na pytanie, czy proponowana przez Rząd skala obniżek, odczuwalna będzie przez posiadaczy elektrycznych systemów grzewczych i w jakiej skali.
Dla wielu obywateli, których znaczna część żyje na granicy ubóstwa, oszczędności takie na pewno będą miały znaczenie. Pytanie jednak brzmi, czy osoby żyjące na granicy ubóstwa, rzeczywiście posiadają elektryczne systemy grzewcze? W naszej opinii, osoby takie bazują raczej na starych, nisko efektywnych urządzeniach grzewczych, w postaci kotłów przeznaczonych do spalania węgla.
Jak oceniacie propozycje resortu?
Aleksandra Jurkowska: Uważamy, że faworyzowanie, poprzez obniżenie kosztów eksploatacji, jednego ze sposobów ogrzewania, prowadzi do dysproporcji i nierównowagi na rynku urządzeń i systemów grzewczych. Dlaczego dotowana ma być sprzedaż produktu deficytowego, jakim jest prąd elektryczny? Jak wiemy, nasz krajowy system energetyczny jest przestarzały, a ilość produkowanej energii elektrycznej jest niewystarczająca. Występują okresy, kiedy energię elektryczną musimy nabywać poza granicami naszego kraju.
I tu pojawia się pytanie, dlaczego nikt nie pomyśli o programie, skierowanym do właścicieli niskoemisyjnych systemów grzewczych jakimi są kotły biomasowe. Jeżeli chcemy poprawić sytuację ekonomiczną użytkowników elektrycznych systemów grzewczych, to należy zastanowić się, co zrobić z użytkownikami kotłów pelletowych? Czemu Rząd nie zaproponuje obniżenia chociażby do 8% stawki VAT na paliwo stosowane do zasilania tychże kotłów. Zwłaszcza, że to dzięki kotłom biomasowym, Rząd może spełniać wymagania redukcji emisji CO2 do atmosfery.
Przy założeniu, że budynek ogrzewany pompą ciepła, ma zapotrzebowanie roczne na energię cieplną około 20 MWh (średnie zapotrzebowanie dla budynków w Polsce), potrzebuje on zużyć około 6 MWh energii elektrycznej. Do wytworzenia takiej ilości energii elektrycznej, musimy spalić węgiel, a to spowoduje emisję około 4,4 ton CO2. Koszt takiej emisji wynosi średnio około 300 zł za tonę, co w przeliczeniu przekłada się na kwotę około 1300 zł rocznie. Jest to kwota, jaką Rząd zaoszczędza na opłatach za emisje CO2 na każdym budynku ogrzewanym biomasą, versus pompa ciepła.
Dlatego uważamy, że jeżeli ma powstać mechanizm pomocowy, dla użytkowników jednego ze źródeł ogrzewania OZE, jakimi są pompy ciepła, to powinien powstać porównywalny mechanizm dla innych źródeł ciepła OZE, jakimi są kotły pelletowe.
Aleksandra Jurkowska - wiceprezes Izby Gospodarczej Urządzeń OZE
Źródło zewnętrzne
Jakie źródło ciepła warto mieć w domu?
Co powinien zrobić konsument , który nie jest dziś przekonany jakie źródło ciepła powinno być w jego domu?
Aleksandra Jurkowska: Powinien przemyśleć nie tylko kwestie „mody” na urządzenie, ale przede wszystkim aspektów ekonomicznych.
Jeśli budujemy nowy dom inwestując we wszystkie nowoczesne systemy - ogrzewanie podłogowe, docieplenia i robimy go na tzw. „puszkę”, powinniśmy myśleć o nowoczesnej, polskiej pompie ciepła. Dlaczego akurat polskiej?
A to dlatego, że w przypadku polskiego producenta pompy ciepła mamy pewność, iż:
- będzie miała niezbędne badania i certyfikaty w akredytowanym laboratorium
- będzie dostosowana do strefy klimatycznej w jakiej się znajdujemy
- będziemy mieli gwarancję istnienia firmy na najbliższe lata, gdyż większość tych firm to rodzinne firmy z długoletnią tradycją
- mamy serwis i wsparcie techniczne na miejscu
Oczywiście jeśli już budujemy nowy dom, montujmy fotowoltaikę, ale nie zapominajmy o kominie, który na etapie budowy nie stanowi wysokiego kosztu, a kiedyś może być nam bardzo przydatny – choćby do zamontowania klimatycznego, ekologicznego kominka w naszym domu.
Sposoby na niższe rachunki
A jeśli nie nowy dom , to co wtedy powinniśmy zrobić aby rachunki grozy nas nie dopadły?
Aleksandra Jurkowska: Jeśli nasz dom już stoi ładnych parę lat i planujemy wymianę źródła ciepła to też pomyślmy nad wszystkimi aspektami.
Po pierwsze w jakiej klasie energetycznej jest nasz dom i czym grzaliśmy do tej pory. Nie bójmy się pytać ekspertów – po to są.
Kocioł węglowy w pierwszej kolejności wymieniajmy na ekologiczny kocioł na biomasę tj. pelet, zrębka, drewno kawałkowe – kocioł zgazowujący.
Jeśli chcemy wymienić właśnie kocioł na biomasę i nie wiemy co zrobić – wtedy pytajmy polskich producentów. Dziś najlepiej mieć dwa źródła ogrzewania.
Jeśli już marzy nam się pompa ciepła i dom spełnia warunki do jej montażu, mimo wszystko zostawmy kocioł na biomasę.
Zmiany w Programie Czyste Powietrze
Co Izba Gospodarcza sądzi o zmianach w Programie Czyste Powietrze i które z nich są według Was najważniejsze dla przyszłych Beneficjentów?
Aleksandra Jurkowska: Zmian jest wiele, ale ta najważniejsza według mnie to konieczność badania pomp ciepła i przedstawienia raportu z tych badać tak, aby urządzenie mogło znaleźć się na liście ZUM (lista Zielonych Urządzeń i Materiałów). Produkty z tej listy są dofinansowywane przez program Czyste Powietrze i Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej.
Badania takie muszą być przeprowadzone w akredytowanym laboratorium z krajów UE i EFTA.
Dla beneficjenta oznacza to pewność i bezpieczeństwo.
Pewność, że urządzenie jest dostosowane do warunków klimatycznych w Polsce, jego zadeklarowane przez producenta parametry są w 100% sprawdzone i przebadane. To przekłada się na bezpieczeństwo, że urządzenie jest sprawdzone i nie zaskoczą nas rachunki.
Na tą chwilę należy badać co piątą pompę w danym typoszeregu. Docelowo Izba będzie walczyć, aby każda pompa musiała być przebadana i posiadała raport wraz z certyfikatem.
Jakie są kolejne planowane kroki ze strony Izby tak, aby usprawnić świadomość beneficjenta w kwestii wyboru źródła ciepła?
Aleksandra Jurkowska: Od połowy kwietnia rozpoczęliśmy już szkolenia osób w gminach, które zajmują się doradztwem w zakresie doboru źródeł ciepła oraz pomocą przy uzyskaniu dofinansowania na takie źródło.
Rozmawiamy o tym, aby powstały kampanie edukacyjne, sami przygotowaliśmy dwie, które są dostępne na naszej stronie internetowej.
W najbliższym czasie organizujemy Konferencję Naukowo-Biznesową, na której będą poruszane tematy właśnie odnawialnych źródeł energii i ogrzewania.
Czy coś więcej mogłaby Pani powiedzieć o tej konferencji?
Aleksandra Jurkowska: Oczywiście. Konferencja będzie miała miejsce już niebawem, bo 4-6.06. w Bukowinie Tatrzańskiej. Swoją obecność potwierdził min. Minister Miłosz Motyka.
Partnerem konferencji będzie Instytut Ochrony Środowiska wraz z ich przedstawicielami, patronat otrzymaliśmy między innymi od NFOŚiGW i od nich również pojawią się goście honorowi. Nie można zapomnieć o Lasach Państwowych i ich obecności. Temat drewna i ekologicznego spalania biomasy leśnej będzie jednym z wiodących.
Na konferencji pojawi się także temat biomasy nie leśnej – czyli np. słomy, a także oczywiście temat pomp ciepła, wiatraków i magazynów energii oraz biogazowni.
Będzie to kilka dni bardzo intensywnych rozmów, debat i prezentacji.
Konferencja jest otwarta dla wszystkich zainteresowanych, wystarczy wejść na stronę i się zarejestrować, aby móc uczestniczyć w tym niezwykle ciekawym i ważnym z perspektywy przyszłości zmian klimatu i naszych portfeli wydarzeniu.