Badanie dotyczyło polskiego rynku najmu
Kwestionariusz badawczy został przygotowany na podstawie zagadnień dostarczonych przez ekspertów rynku mieszkaniowego Cushman & Wakefield, a badanie zostało przeprowadzone metodą wywiadów on-line (CAWI - Computer-Assisted Web Interview) wśród użytkowników panelu on-line SW Panel w dniach 19.03-24.03.2021 i 09.04-20.04. Analizą objęto grupę 3078 Polaków powyżej 18 roku życia, z sześciu miast (Warszawa, Kraków, Poznań, Łódź, Trójmiasto, Wrocław). Szczegółowe pytania zadano 1031 ankietowanym, którzy wynajmują albo planują wynająć mieszkanie, próba ma strukturę demograficzną zgodną z taką, jaka jest wśród wynajmujących w wielkich miastach.
Rynek najmu mieszkań - rynkiem najemcy
Rynek najmu mieszkań jest obecnie rynkiem najemcy. Odnotowano spadek wysokości czynszów na niemal wszystkich rynkach, a w ogłoszeniach można trafić na prawdziwe okazje.
Rynek najmu przeżywa prawdziwą rewolucję. W czasie pierwszych obostrzeń w marcu 2020 r. na rynek trafiło wiele mieszkań, przeznaczonych do tej pory na wynajem krótkoterminowy, co wpłynęło na zwiększenie konkurencji oraz na spadek średnich czynszów. Należy także zaznaczyć, że duża część tych mieszkań charakteryzuje się wysokim standardem, zbliżonym do hotelowego – mówi Karolina Furmańska, Starszy Analityk Mieszkaniowy w Dziale Doradztwa i Analiz Rynkowych oraz Rynków Kapitałowych w Cushman & Wakefield.
Ponadto, na rynku pojawia się coraz więcej mieszkań na wynajem oferowanych przez inwestorów instytucjonalnych – takie mieszkania w nomenklaturze inwestycyjnej nazywa się PRS (Private Rental Sector). Jest to segment, który w Polsce stale się rozwija. Mieszkania od instytucjonalnego inwestora mają wysoki standard wykończenia, a do tego najczęściej wynajmowane są po rynkowych stawkach. Można zatem uznać, że standard mieszkań na wynajem „po babci” przechodzi zupełnie do lamusa.
Niemal połowa ankietowanych uznała, że pandemia wpłynęła na zmianę ich potrzeb mieszkaniowych.
Najważniejsze elementy oferty – czym można zainteresować najemców?
Posiadanie tarasu, ogrodu lub balkonu, a także bliskość parków, lasów i innych terenów zielonych to dwie bezkonkurencyjne cechy, które wysunęły się na pierwsze miejsca w odpowiedziach najemców. Kolejno także: dostęp do światłowodowego internetu, a także większy metraż mieszkania i dodatkowy pokój do pracy.
Przy problemach na rynku pracy i kłopotach z płynnością w wielu branżach, dla najemców istotne stały się także możliwości renegocjacji wysokości czynszu i terminów płatności oraz elastyczność umowy i możliwość jej rozwiązania. W sytuacji pandemii i spędzania większości czasu w domu szczególnie ważny, poza powierzchnią, stał się także standard lokalu, ale posiadanie siłowni czy basenu w budynku, nie było najważniejsze dla najemców. Dla niespełna 10% respondentów klimatyzacja stała się w czasie pandemii szczególnie istotna - dodaje Karolina Furmańska.
Interesujący jest fakt, że stosunkowo niewielu respondentów zdecydowałoby się na tańsze mieszkanie w lokalizacji dalej od centrum lub dom poza miastem.
Jak chcą mieszkać najemcy?
Ponad 80% najemców chciałoby się wprowadzić do całkowicie lub częściowo umeblowanego mieszkania, najlepiej z oddzielną kuchnią (50% odpowiedzi), wbrew trendom na rynku deweloperskim. Niemal 30% respondentów, którzy chcą nająć mieszkanie, ceni przede wszystkim elastyczność i mobilność, z tego samego powodu może być ważne dla nich to, żeby nie musieć kupować własnych mebli.
Co wyjątkowo ciekawe, najemcy szczególnie cenią sobie mieszkania z oddzielną kuchnią. Latami rynek mieszkań zasypywany był przez deweloperów mieszkaniami z aneksem kuchennym. Okazuje się, że 48% najemców preferuje oddzielną kuchnię, a jedynie ¼ ankietowanych zdecydowanie woli mieszkania z aneksem kuchennym połączonym z pokojem dziennym.
Truizmem byłoby pisać, że najważniejsza jest wysokość czynszu, ale nie sposób pominąć tego czynnika w badaniu. Dla 91% badanych bardzo istotnym czynnikiem wyboru mieszkania jest oczywiście wysokość czynszu. Niemal tak samo jednak istotnym jest standard lokalu (87%), posiadanie balkonu lub loggi (77%) i dużego tarasu lub ogródka (52%).
Niezwykle ważna jest dobra dostępność komunikacji miejskiej (85%) i lokalizacja blisko miejsca pracy i nauki (74%). Dla połowy ankietowanych atutem jest mieszkanie w centrum lub blisko centrum. Jeśli weźmiemy pod uwagę sąsiedztwo, ważna jest bliskość sklepów, restauracji (dla 82%), a także bliskość parków lasów i innych terenów zielonych (78%).
Jednocześnie jedynie dla 36% ankietowanych ważne jest to, by w sąsiedztwie był plac zabaw, a dla 42% istotne są szkoły, przedszkola i żłobki w okolicy, co bezpośrednio wiąże się z profilem potencjalnego najemcy.
Bardzo interesujące jest to, że dla ponad 60% ankietowanych bardzo ważna jest zgoda właściciela na możliwość posiadania zwierzęcia. W trakcie pandemii niezwykle wzrosło zainteresowanie zarówno adopcją, jak i kupnem czworonogów, co także przełożyło się na wzrost ich cen (o niemal 30% YoY). Zgoda na mieszkanie ze zwierzakiem może być kluczowym argumentem za wyborem konkretnego lokum przez najemcę.
Cushman & Wakefield