Warunki naturalne
Paprocie są roślinami niezwykle starymi, występowały już w erze paleozoicznej, były jednak wówczas dużo większe. Pokłady węgla kamiennego, które dzisiaj wydobywa się, utworzone zostały z ich rozkładających się szczątków. Były pierwszymi organizmami roślinnymi, u których pojawiły się wiązki przewodzące, czyli drewno i łyko.
Zaliczamy je do paprotników, oprócz nich w tej grupie znajdują się także widłaki i skrzypy, które w Polsce w większości znajdują się pod ścisłą ochroną.
Teraz są to rośliny raczej średniej wielkości, spotyka się je głównie w strefie umiarkowanej, w tym między innymi w Polsce. Najczęściej występują w lasach wilgotnych i cienistych. Można podzielić je na trzy grupy: paprocie ciepłolubne; gatunki, które lubią temperaturę umiarkowaną oraz paprocie, które rosną w temperaturach niższych.
Zobacz także: Czy wiesz jak przycina się rośliny doniczkowe?
Uprawa doniczkowa
Oto kilka wskazówek dla amatorów paproci:
- paprocie lubią miejsca cieniste, nie znoszą silne nasłonecznienia (lepiej jest więc ustawić je w miejscu, w którym nie będą narażone na bezpośrednie nasłonecznienie);
- lubią glebę o odczynie lekko kwaśnym, najlepiej przepuszczającą powietrze;
- nie powinno się ich przesadzać zbyt często, najlepiej wstrzymać się z tym, aż na powierzchni gleby ukażą się korzenie paproci;
- w okresie zimowym powinno się ograniczyć nawożenie oraz podlewanie (paprocie, jak większość roślin ze strefy umiarkowanej, przechodzi wówczas w stan spoczynku);
- do podlewania używamy miękkiej wody (należy zaopatrzyć się w zmiękczacz do wody);
- potrzebują dużej wilgotności (ok. 70%), należy im ją zapewnić, w przeciwnym razie nie będą się prawidłowo rozwijać (szczególnie ważne jest to w okresie zimowym, gdy działa centralne ogrzewanie, znacząco zmniejszające poziom wilgotności w powietrzu);
- nie lubią przeciągów.
Rozmnażanie
Jeszcze do niedawna nie było wiadomo, jak paprocie się rozmnażają. Jednak teraz już wiemy, że proces ten wcale nie jest skomplikowany i można go bez większego problemu przeprowadzić także w domu. Liście paproci dzieli się na dwa rodzaje ze względu na funkcję, którą spełniają; są to sporofile (liście, na których spodniej stronie występują zarodniki, czyli nasiona służące do rozmnażania) oraz trofofile.
Zobacz także: Kamelia japońska
Jeżeli chcielibyśmy rozmnożyć naszą paproć, powinniśmy być uważni i cierpliwi. Od razu gdy zauważymy, że kupki z zarodnikami zaczynają brązowieć na sporofilach, odcinamy je. Zarodniki rozsiewamy na wcześniej przygotowanym do tego podłożu. Przy odpowiednich warunkach nasiona powinny po jakimś czasie zacząć kiełkować. Powstanie tzw. przedrośle, które będzie zawierało zarówno gamety męskie, jak i żeńskie. Dopiero po fazie gametofitu powstanie nowa paproć (w wyniku rozmnażania płciowego).
Paprocie można także rozmnażać poprzez podział kłączy oraz z rozłogów, te metody są znacznie prostsze i przynoszą pewniejsze rezultaty.
Przykłady
- skalnica (jej liście są czerwone od spodu);
- widliczka (są to najbardziej rozwinięte paprotniki);
- skimmia japońska (ma kwiaty oraz owoce);
- juka (dorasta do 2m wysokości).