Wycinka drzewa przy domu – kiedy trzeba dokonać zgłoszenia? Co w zgłoszeniu? Jak je złożyć?

• Zgłoszenie wycinki drzewa z własnego ogrodu - kiedy jest potrzebne
• Gdzie składamy zgłoszenie wycinki drzewa?
• Co powinno zawierać zgłoszenie wycinki drzewa?
• Oględziny
• Sprzeciw na wycinkę albo jego brak

Zgłoszenie wycinki drzewa z własnego ogrodu - kiedy jest potrzebne

Zatem, jak już wspomniano na wstępie, formalnego zezwolenia na wycinkę drzewa lub krzewu z nieruchomości stanowiącej ich własność nie potrzebują osoby fizyczne, które:
- nie są przedsiębiorcami (wykonują działalność gospodarczą) albo
- są przedsiębiorcami ale wycinka nie ma związku z prowadzoną działalnością gospodarczą (bo np. chodzi o porządki w ogrodzie i zmianę jego wyglądu lub charakteru).

Ale to nie oznacza, że te osoby nie muszą dopełnić żadnych formalności jeżeli chcą wyciąć drzewo ze swojej działki. Bowiem przepis art. 83f ust. 4-20 ustawy o ochronie przyrody określa obowiązek i zasady dokonania tzw. zgłoszenia wycinki przez te osoby, jeżeli obwód pnia drzewa mierzonego na wysokości 5 cm przekracza:
1) 80 cm – w przypadku topoli, wierzb, klonu jesionolistnego oraz klonu srebrzystego;
2) 65 cm – w przypadku kasztanowca zwyczajnego, robinii akacjowej oraz platanu klonolistnego;
3) 50 cm – w przypadku pozostałych gatunków drzew.

Gdzie składamy zgłoszenie wycinki drzewa?

Zgłoszenie to składa się do wójta, burmistrza albo prezydenta miasta albo wojewódzkiego konserwatora zabytków (gdy drzewo lub krzew rośnie na nieruchomości wpisanej do rejestru zabytków).

Co powinno zawierać zgłoszenie wycinki drzewa?

Zgłoszenie wycinki powinno zawierać:
- imię i nazwisko właściciela nieruchomości,
- oznaczenie (adres) nieruchomości, z której drzewo ma być wycięte,
- rysunek albo mapkę nieruchomości z zaznaczonym drzewem do wycięcia.

Oględziny

W ciągu 21 dni od dnia doręczenia zgłoszenia przyjdzie urzędnik z- urzędu gminy lub miasta aby dokonać oględzin w celu ustalenia:
1) nazwy gatunku drzewa;
2) obwodu pnia ustalonego na wysokości 5 cm, a w przypadku gdy na tej wysokości drzewo:
a) posiada kilka pni – obwodu każdego z tych pni,
b) nie posiada pnia – obwodu pnia poniżej korony drzewa.

Sprzeciw na wycinkę albo jego brak

Z oględzin sporządza się protokół a potem w ciągu 14 dni od dnia oględzin urząd może, w drodze decyzji administracyjnej, wnieść sprzeciw wobec tej wycinki. 

Usunięcie drzewa może nastąpić, jeżeli organ administracyjny (np. wójt lub burmistrz) nie wniósł sprzeciwu w tym terminie.

Organ może też wydać zaświadczenie o braku podstaw do wniesienia sprzeciwu, co również uprawnia do wycięcia drzewa.

Organ może wnieść sprzeciw wobec zgłoszonej wycinki w przypadku:
1) lokalizacji drzewa:
a) na nieruchomości wpisanej do rejestru zabytków,
b) na terenie przeznaczonym w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego na zieleń lub chronionym innymi zapisami miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego,
c) na terenach objętych formami ochrony przyrody, takimi jak parki narodowe, rezerwaty przyrody, parki krajobrazowe, obszary chronionego krajobrazu, obszary Natura 2000.

2) spełnienia przez drzewo kryteriów pomnika przyrody.

Organ ma obowiązek wnieść sprzeciw wobec zgłoszonej wycinki:
1) jeżeli zgłoszenie dotyczy usunięcia drzewa objętego obowiązkiem uzyskania zezwolenia na usunięcie;
2) w przypadku nieuzupełnienia zgłoszenia o niezbędne informacje w trybie określonym w art. 83f ust. 9 ustawy z 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody.

Kary pieniężne za wycięcie drzewa lub krzewu bez zezwolenia albo bez zgłoszenia

Zgodnie z art. 88 ust. 1 ustawy o ochronie przyrody, wójt, burmistrz albo prezydent miasta wymierza właścicielowi nieruchomości administracyjną karę pieniężną m.in. w przypadkach:
- usunięcie drzewa pomimo sprzeciwu organu, o którym mowa w art. 83f ust. 8, i bez zezwolenia, o którym mowa w art. 83f ust. 16;
- usunięcie drzewa bez dokonania zgłoszenia, o którym mowa w art. 83f ust. 4, lub przed upływem terminu, o którym mowa w art. 83f ust. 8.

Te kary pieniężną za te nielegalne wycinki ustala się w wysokości dwukrotnej opłaty za usunięcie drzewa lub krzewu, o której mowa w art. 84 ust. 1 ustawy o ochronie przyrody, a w przypadku, w którym usunięcie drzewa lub krzewu jest zwolnione z obowiązku uiszczenia opłaty, administracyjną karę pieniężną ustala się w wysokości takiej opłaty, która byłaby ponoszona, gdyby takiego zwolnienia nie było.

W kontekście obliczania kar za nielegalną wycinkę drzew arto wiedzieć, że:

- w sytuacji, gdy ustalenie obwodu lub gatunku usuniętego lub zniszczonego drzewa jest niemożliwe z powodu wykarczowania pnia i braku kłody, dane do wyliczenia administracyjnej kary pieniężnej ustala się na podstawie informacji zebranych w toku postępowania administracyjnego, powiększając ją o 50%;

- w przypadku, gdy ustalenie obwodu usuniętego lub zniszczonego drzewa jest niemożliwe z powodu braku kłody, obwód do wyliczenia administracyjnej kary pieniężnej ustala się, przyjmując najmniejszą średnicę pnia i pomniejszając wyliczony obwód o 10%;

- jeżeli ustalenie wielkości powierzchni usuniętych lub zniszczonych krzewów jest niemożliwe, z powodu usunięcia pędów i korzeni, wielkość tę przyjmuje się na podstawie informacji zebranych w toku postępowania administracyjnego;

- gdy doszło do usunięcia drzewa lub krzewu obumarłego albo nierokującego szansy na przeżycie, złomu lub wywrotu, wysokość administracyjnej kary pieniężnej obniża się o 50%.

Podstawa prawna: 
- ustawa z 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody – tekst jednolity Dz. U. z 2023 r. poz. 1336, ostatnia zmiana: Dz.U. z 2023 r., poz. 1890.
- rozporządzenie ministra środowiska z 3 lipca 2017 r. w sprawie wysokości stawek opłat za usunięcie drzew i krzewów (Dz. U. z 2017 r. poz. 1330).