Służebność przesyłu – pogląd do tej pory dominujący. Wręcz zasadą do tej pory było, że służebność przesyłu w zakresie zasiedzenia i wymaganej liczby lat liczona była zgodnie z regułą, że do okresu posiadania niezbędnego do zasiedzenia służebności przesyłu, czyli na podstawie regulacji, która została wprowadzona do ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny z dniem 3 sierpnia 2008 r., dolicza się okres posiadania służebności gruntowej o treści analogicznej jak służebność przesyłu.
- Służebność przesyłu w kontekście ostatniego postanowienia Sądu Najwyższego z dnia 24 lutego 2023 r.
- Argumentacja Sądu Najwyższego w zakresie przełamania dotychczasowego poglądu. Naruszenie zasady działania prawa wstecz.
- Zdanie odrębne do postanowienia, który podtrzymuje dotychczasową linię orzeczniczą.
Służebność przesyłu w kontekście ostatniego postanowienia Sądu Najwyższego z dnia 24 lutego 2023 r.
Przełom nastąpił w dniu 24 lutego 2023 r., kiedy to Sąd Najwyższy postanowieniem o sygn. akt: III CZP 108/22 uznał, że dotychczasowe stanowisko w zakresie obliczania tych terminów zasiedzenia jest niepoprawne. Zgodnie z aktualnym stanowiskiem przed wprowadzeniem do Kodeksu cywilnego służebności przesyłu nie mogło biec zasiedzenie prawa odpowiadającego treściowo tej służebności. Sąd jednoznacznie wskazał, że przyjęcie istnienia w stanie prawnym obowiązującym od 1 stycznia 1965 r. do 2 sierpnia 2008 r. służebności „o treści odpowiadającej służebności przesyłu” oraz doliczenie czasu posiadania takiej służebności do czasu niezbędnego do zasiedzenia służebności przesyłu narusza zakaz działania prawa wstecz wyrażony m.in. w art. 3 Kodeksu cywilnego.
Argumentacja Sądu Najwyższego w zakresie przełamania dotychczasowego poglądu. Naruszenie zasady działania prawa wstecz.
Według Sądu Najwyższego przyjęcie aktualnie dominującej wykładni jest naruszeniem zasady działania prawa wstecz. Tego typu naruszenie może i często rażąco niekorzystnie wpływa na sytuację właścicieli konkretnych nieruchomości, pozbawiając ich podjęcia stosownych działań prawnych w celu ochrony swoich interesów prawnych.
Zdanie odrębne do postanowienia, który podtrzymuje dotychczasową linię orzeczniczą.
W sprawie zostało wydane zdanie odrębne, które zostało szeroko uargumentowane. Na uwagę zasługuje fakt, iż zasygnalizowano, że wydanie orzeczenia w składzie powiększonym, mogłoby jednoznacznie i definitywnie usunąć powstające na tym tle wątpliwości. Z tym stanowiskiem nie sposób jest się nie zgodzić, gdyż kwestia ta może mieć ogromne znaczenie dla wielu spółek oraz osób fizycznych, przedsiębiorców etc.
Zobacz: Postanowienie SN z dnia 24 lutego 2023 r., sygn. III CZP 108/22