Czy dla budowy przyłącza jest potrzebne pozwolenie na budowę? Czy można zbudować przyłącze bez pozwolenia na budowę i bez zgłoszenia? Sprawdziliśmy co mówią na ten temat przepisy prawa budowlanego.
- Co to są przyłącza?
- Kiedy dla budowy przyłącza nie trzeba mieć pozwolenia na budowę? Zgłoszenie
- Budowa przyłącza bez zgłoszenia
- Pozwolenie na budowę
Co to są przyłącza?
W przepisach Prawa budowlanego nie ma odrębnej definicji przyłączy ale na podstawie art. 3 pkt 9) tej ustawy należy przyjąć, że przyłącza są jednym z rodzajów urządzeń budowlanych, czyli urządzeniami technicznymi związanymi z obiektem budowlanym, zapewniające możliwość użytkowania obiektu zgodnie z jego przeznaczeniem.
Przepis art. 29 ust. 1 pkt 23) Prawa budowlanego wyróżnia przyłącza elektroenergetyczne, wodociągowe, kanalizacyjne, gazowe, cieplne, telekomunikacyjne. Przyłącza są technicznymi elementami sieci (wodociągowych, kanalizacyjnych, gazowych, cieplnych, telekomunikacyjnych), które służą do połączenia budynku, budowli, działki lub innego obiektu z ową siecią. Przyłącza łączą instalację zewnętrzną (z reguły sieć) z instalacją wewnętrzną danego obiektu.
W myśl art. 2 pkt 6) ustawy z 7 czerwca 2001 r. o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzaniu ścieków (t.j. Dz. U. z 2023 r. poz. 537, 1688), przyłącze wodociągowe, to odcinek przewodu łączącego sieć wodociągową z wewnętrzną instalacją wodociągową w nieruchomości odbiorcy usług wraz z zaworem za wodomierzem głównym.
A na podstawie art. 2 pkt 27b) ustawy z 16 lipca 2004 r. Prawo telekomunikacyjne (t.j. Dz.U. z 2022 r., poz. 1648, (ostatnia zmiana: Dz.U. z 2023 r., poz. 2005), przyłącze telekomunikacyjne, to:
a) odcinek linii kablowej podziemnej, linii kablowej nadziemnej lub kanalizacji kablowej, zawarty między złączem rozgałęźnym a zakończeniem tych linii lub kanalizacji w obiekcie budowlanym,
b) system bezprzewodowy łączący instalację wewnętrzną obiektu budowlanego z węzłem publicznej sieci telekomunikacyjnej
– umożliwiający korzystanie w obiekcie budowlanym z publicznie dostępnych usług telekomunikacyjnych.
Przynajmniej część przyłącza jest położona na terenie działki inwestora budowlanego. Stąd powstaje pytanie jakich formalności z punktu widzenia Prawa budowlanego trzeba dopełnić budując przyłącze.
Kiedy dla budowy przyłącza nie trzeba mieć pozwolenia na budowę? Zgłoszenie
Co do zasady nie wymaga decyzji o pozwoleniu na budowę (ale wymaga zgłoszenia, o którym mowa w art. 30 Prawa budowlanego) budowa przyłączy elektroenergetycznych, wodociągowych, kanalizacyjnych, gazowych, cieplnych (do sieci ciepłowniczych), telekomunikacyjnych (art. 29 ust. 1 pkt 23 Prawa budowlanego).
W takim przypadku do zgłoszenia budowy przyłącza inwestor musi dołączyć:
1) oświadczenie o posiadanym prawie do dysponowania nieruchomością na cele budowlane;
2) odpowiednie szkice lub rysunki - w zależności od potrzeb;
3) pozwolenia, uzgodnienia i opinie, których obowiązek dołączenia wynika z przepisów odrębnych ustaw, w szczególności decyzję o środowiskowych uwarunkowaniach, zgodnie z art. 72 ust. 3 ustawy z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko, lub kopie tych pozwoleń, uzgodnień, opinii i innych dokumentów;
4) projekt zagospodarowania działki lub terenu wraz z opisem technicznym instalacji, wykonany przez projektanta posiadającego odpowiednie uprawnienia budowlane.
Zgłoszenia należy dokonać przed terminem zamierzonego rozpoczęcia robót budowlanych. Właściwy organ, w terminie 21 dni od dnia doręczenia zgłoszenia, może, w drodze decyzji, wnieść sprzeciw. Do wykonywania robót budowlanych można przystąpić, jeżeli organ nie wniósł sprzeciwu w tym terminie (zob. art. 30 ust. 5 ustawy – Prawo budowlane).
Aktualnie zgłoszenia budowy można dokonać w postaci papierowej (tradycyjnej) bądź w formie dokumentu elektronicznego za pośrednictwem portalu eBudownictwo (https://e-budownictwo.gunb.gov.pl/). Wzór formularza zgłoszenia w formie tradycyjnej oraz w formie dokumentu elektronicznego w rozumieniu ustawy o informatyzacji działalności podmiotów realizujących zadania publiczne określa rozporządzenie w sprawie określenia wzoru formularza zgłoszenia budowy lub wykonywania innych robót budowlanych.
Budowa przyłącza bez zgłoszenia
Istnieje też w Prawie budowlanym tryb, w którym można zbudować przyłącze nawet bez zgłoszenia. Mówi o tym art. 29a Prawa budowlanego. Zgodnie z tym przepisem budowa przyłączy, o których mowa w art. 29 ust. 1 pkt 23 Prawa budowlanego wymaga sporządzenia planu sytuacyjnego na kopii aktualnej mapy zasadniczej lub mapy jednostkowej przyjętej do państwowego zasobu geodezyjnego i kartograficznego. Do tej budowy stosuje się przepisy prawa energetycznego albo o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzaniu ścieków.
Przy czym tych zasad nie stosuje się jeżeli inwestor dokonał zgłoszenia, o którym mowa w art. 30 Prawa budowlanego.
Jak tłumaczy Główny Urząd Nadzoru Budowlanego jeżeli inwestor korzysta z procedury określonej w art. 29a Prawa budowlanego, to realizacja danego przyłącza odbywa się bez udziału i wiedzy organu administracji architektoniczno-budowlanej czyli np. bezpośrednio z właścicielem danej sieci.
Ale w takim przypadku inwestor ma obowiązek sporządzić plan sytuacyjny na kopii aktualnej mapy zasadniczej lub mapy jednostkowej przyjętej do państwowego zasobu geodezyjnego i kartograficznego.
Zdaniem GUNB inwestor ma swobodne prawo wyboru jednej z ww. procedur, tj. na dokonanie zgłoszenia lub bez dokonania zgłoszenia.
Pozwolenie na budowę
Trzeba też wskazać, że budowa przyłączy może się odbywać również w ramach pozwolenia na budowę (np. całego budynku). Na podstawie art. 29 ust. 5 ustawy – Prawo budowlane inwestor zamiast dokonania zgłoszenia budowy, o której mowa w art. 29 ust. 1 ustawy – Prawo budowlane, może wystąpić z wnioskiem o wydanie decyzji o pozwoleniu na budowę.
Jednak warto wiedzieć, że inwestorzy często wyłączają przyłącza z zakresu pozwolenia na budowę. Aktualnie podstawą prawną dla takiej praktyki jest art. 33 ust. 1a Prawa budowlanego, zgodnie z którym pozwolenie na budowę obiektu budowlanego może nie obejmować przyłączy wymienionych w art. 29 ust. 1 pkt 23, które są wymagane dla takiego obiektu. Nie zwalnia to z obowiązków, o których mowa w art. 29 ust. 1 pkt 23 (zgłsozenie), art. 29a (plan sytuacyjny) i art. 57 ust. 1 pkt 4 lit. a Prawa budowlanego (protokoły badań i sprawdzeń przyłączy).
Oprac. Paweł Huczko